Wprowadzane zmiany

W dniu 16 lipca 2024 roku wejdą w życie zmiany do Regulaminu rozliczeń transakcji (obrót niezorganizowany) w związku z decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 7 maja 2024 r. zatwierdzającą zmiany dokonane uchwałą Nr 17/596/23 Rady Nadzorczej KDPW_CCP S.A. z dnia 14 czerwca 2023 r. (zmienioną uchwałą Nr 17/626/24 Rady Nadzorczej KDPW_CCP z dnia 25 kwietnia 2024 r.).

Zmiany następują w szczególności w celu:
  • dostosowania przepisów regulaminu do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/23 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do kontrahentów centralnych oraz zmieniających je rozporządzeń i dyrektyw (UE), a polegają na wprowadzeniu do zapisów regulaminu:
    • drugiego zasobu celowego - przeznaczonego na pokrycie ewentualnych strat powstałych w razie niewykonania przez uczestników rozliczających zobowiązań wynikających z transakcji przyjętych przez KDPW_CCP S.A. do rozliczenia lub w wyniku zdarzenia niezwiązanego z niewykonaniem tych zobowiązań, który w razie stwierdzenia przypadku naruszenia powinien zostać użyty po wykorzystaniu wpłat wniesionych do właściwego funduszu na wypadek niewykonania zobowiązania przez uczestnika rozliczającego. W związku z tym, KDPW_CCP S.A. będzie zobowiązany do pokrycia strat na wypadek niewykonania zobowiązań wynikających z rozliczanych przez KDPW_CCP S.A. transakcji, do których wykonania jest zobowiązany kosztem majątku własnego:
      • przed wykorzystaniem środków wniesionych do właściwego funduszu, z wyłączeniem wpłaty wniesionej przez uczestnika, po stronie którego wystąpił przypadek naruszenia - środkami stanowiącymi pierwszy zasób celowy, z uwzględnieniem alokacji tych środków,
      • po wykorzystaniu wszystkich środków wniesionych do właściwego funduszu zabezpieczającego – środkami stanowiącymi drugi zasób celowy, z uwzględnieniem alokacji tych środków, a w dalszej kolejności
      • pozostałymi środkami własnymi przeznaczonymi na pokrycie tych strat.
    • możliwości zwrócenia się przez KDPW_CCP S.A., w przypadkach tam określonych, do uczestników rozliczających o rozwiązanie w całości lub w części rozliczanych transakcji, których są drugą stroną rozliczenia (tear up), albo o obniżenie wartości korzyści/kuponu odsetkowego, jaka przysługuje lub będzie przysługiwać tym uczestnikom rozliczającym (VMGH). KDPW_CCP S.A. będzie mógł w sytuacjach szczególnych zwrócić się do uczestników, jeżeli podjęte przez niego działania nie mogą doprowadzić do wykonania w całości zobowiązania wynikającego z rozliczenia transakcji przyjętej do systemu rozliczeń:
      • po wykorzystaniu środków systemu gwarantowania w kolejności oraz w wysokości określonej w przepisach regulaminu (dotyczy VMGH),
      • po podjęciu działań w obrocie zorganizowanym, które nie doprowadziły do wykonania tego zobowiązania w całości (dotyczy tear up).  Zmiana warunków transakcji będzie wymagała zgody uczestników rozliczających będących stroną rozliczenia co najmniej 2/3 wartości pozycji zarejestrowanych w systemie rozliczeń, których dotyczy ta zmiana, przy czym uczestnicy ci będą zobowiązani do złożenia oświadczenia o wyrażeniu albo niewyrażeniu tej zgody (jeśli takiego oświadczenia nie złożą w odpowiednim terminie nie będą uwzględniani przy obliczeniu większości kwalifikowanej). W przypadku zmiany warunków w zakresie dotyczącym VMGH, KDPW_CCP S.A. nie będzie zobowiązany do wypłaty świadczeń z tytułu bieżących rozliczeń transakcji, w wysokości przewyższającej ustalony wskaźnik podziału redukcji wartości, zaś uczestnicy rozliczający pozostaną zobowiązani w pełnej wysokości wobec KDPW_CCP S.A. do wypłaty tych świadczeń. Z kolei w przypadku dotyczącym tear up, strony rozliczenia nie będą zobowiązane do wykonania rozliczanej transakcji w wysokości określonej w uzgodnionym limicie.
    • uprawnienia po stronie KDPW_CCP S.A., które może być zrealizowane w stosunku do uczestnika rozliczającego w sytuacji stwierdzenia przez KDPW_CCP S.A. przypadku naruszenia (defaultu), do wstrzymania wypłat na rzecz uczestników rozliczających:
      • wszystkich środków z systemu zabezpieczania płynności rozliczania transakcji, oraz
      • wartości świadczeń z tytułu bieżących rozliczeń, jakie przysługują lub będą przysługiwać tym uczestnikom rozliczającym.  Wstrzymanie powyższych płatności będzie następowało do czasu zakończenia działań związanych z obsługą przypadku naruszenia uczestnika rozliczającego i zamknięcia jego pozycji, ale nie później niż przez okres 10 dni roboczych licząc od dnia stwierdzenia tego defaultu. KDPW_CCP S.A. będzie nadal pozostawał zobowiązany do bieżącego wyliczania wartości świadczeń z tytułu bieżących rozliczeń, jakie przysługują lub będą przysługiwać tym uczestnikom rozliczającym, w okresie, w którym wypłata tych korzyści została wstrzymana. Po zakończeniu okresu, w którym wypłata środków została wstrzymana, KDPW_CCP S.A. dokona na rzecz uczestników rozliczających płatności tych środków (skompensowanych do jednej należności pieniężnej);
    • przypadku, jeżeli KDPW_CCP S.A. uruchomi plan naprawy, o którym mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/23 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do kontrahentów centralnych oraz zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, (UE) nr 648/2012, (UE) nr 600/2014, (UE) nr 806/2014 i (UE) 2015/2365 oraz dyrektywy 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2007/36/WE, 2014/59/UE i (UE) 2017/1132, może zaproponować uczestnikowi rozliczającemu będącemu stroną zobowiązania, w zakresie którego KDPW_CCP S.A. nie dokonał zgodnie z regulaminem płatności, inny sposób wykonania tego zobowiązania, w szczególności odroczenie terminu płatności, lub zmianę treści tego zobowiązania (wymagana jest zgoda tego uczestnika);
    • podwyższenie wysokości wpłat dodatkowych do danego funduszu zarządzanego przez KDPW_CCP S.A., które będą zobowiązani wnieść uczestnicy rozliczający w procesie obsługi defaultu uczestnika rozliczającego (do maksymalnie 100% dotychczasowej wpłaty). W związku z tym, jeżeli w wyniku działań KDPW_CCP S.A. realizowanych w celu doprowadzenia do wykonania zobowiązania wynikającego z rozliczenia transakcji przyjętej do systemu rozliczeń, wysokość środków własnych KDPW_CCP S.A. spadnie do 110% ustalonej wysokości wymogu kapitałowego, KDPW_CCP S.A., przed wykorzystaniem pozostałych środków własnych, będzie wzywał tych uczestników do wniesienia do danego funduszu wpłat dodatkowych, nie wyższych niż 100% maksymalnej wysokości dotychczasowych wpłat, jaka wynika z ostatniej ich aktualizacji, o ile zobowiązanie wynikające z transakcji, które powinno być wykonane, jest zabezpieczone tym funduszem;
  • wprowadzenia klauzuli pozwalającej na modyfikację warunków rozliczanych transakcji w związku z zaprzestaniem opracowywania wskaźnika referencyjnego (WIBOR). KDPW_CCP S.A. będzie uprawniony do dokonywania modyfikacji warunków rozliczanych transakcji w celu dostosowania rozliczanych transakcji do nadzwyczajnych okoliczności, które będą miały wpływ na rozliczane transakcje, a za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, jak zmiana lub zaprzestanie opracowywania wskaźnika referencyjnego, zawieszenie opracowywania tego wskaźnika, czy inne nadzwyczajne okoliczności mające wpływ na rozliczane transakcje, z zastrzeżeniem ich określenia w regulaminie. Uruchomienie klauzuli będzie wymagało oświadczenia KDPW_CCP S.A. przekazanego uczestnikom rozliczającym, określającego szczegółowe kwestie dotyczące modyfikacji transakcji zgodnie z przepisami Regulaminu rozliczeń transakcji (obrót niezorganizowany) oraz Szczegółowych Zasad Systemu Rozliczeń OTC, w tym termin, w którym następuje przedmiotowa modyfikacja. Dostosowanie warunków transakcji może wymagać od KDPW_CCP S.A. ustanowienia w systemie rozliczeń OTC dodatkowych pozycji technicznych w celu odzwierciedlenia w tym systemie skutków modyfikacji warunków transakcji. Pozycje te będą stanowiły treść transakcji i nie będą tworzyć nowego stosunku prawnego. Będą też miały wyłącznie charakter operacyjny, w związku z czym nie będą powodowały zwiększenia wartości nominalnej transakcji, której warunki są zmieniane. W wyniku modyfikacji warunków transakcji, KDPW_CCP S.A. ustali wysokość świadczenia wynikającego ze zmiany wyceny transakcji. Szczegółowe zmiany warunków transakcji (uwzględniające sposób: ustalenia wszelkich płatności pomiędzy stronami transakcji, jak również ustanowienia i zarejestrowania w/w pozycji operacyjnych) będą wymagały określenia ich w Szczegółowych Zasadach Systemu Rozliczeń OTC. W razie wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności konieczne będzie dostosowanie do tej sytuacji rozliczanych transakcji na poziomie tej regulacji szczegółowej (wymagane są zatem dodatkowe zmiany w Szczegółowych Zasadach Systemu Rozliczeń OTC). KDPW_CCP S.A. nie będzie zobowiązany do naprawienia szkód powstałych na skutek działań mających na celu dostosowanie warunków transakcji, chyba że zostaną one wyrządzone z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa KDPW_CCP S.A.;
  • wprowadzenia zasady, zgodnie z którą KDPW_CCP S.A. będzie wykorzystywał środki wniesione do funduszu zabezpieczającego OTC w celu wykonania zobowiązania uczestnika naruszającego, z uwzględnieniem odpowiedniej ich alokacji, które będzie uzależnione od zaangażowania uczestników w przeprowadzonej przez KDPW_CCP S.A. operacji aukcji:
    • w pierwszej kolejności będą wykorzystywane wpłaty wniesione przez tych uczestników, którzy nie uczestniczyli w aukcji lub nie złożyli oferty wymaganej zgodnie z przepisami Szczegółowych Zasad Systemu Rozliczeń OTC,
    • w drugiej kolejności będą wykorzystywane wpłaty wniesione przez tych uczestników, których oferty nie zostały zaakceptowane przez KDPW_CCP S.A., za wyjątkiem tych ofert, których wysokość odpowiadała wysokości oferty, która została zaakceptowana przez KDPW_CCP S.A.,
    • w ostatniej kolejności będą wykorzystywane wpłaty wniesione przez tych uczestników, których oferty zostały zaakceptowane przez KDPW_CCP S.A. lub odpowiadały warunkom ofert zaakceptowanych przez KDPW_CCP S.A., lecz zostały odrzucone z przyczyn niezależnych od uczestników rozliczających, którzy je złożyli.
  • wprowadzenia wymogu dostarczenia do KDPW_CCP przez podmiot ubiegający się o status uczestnika oraz przez uczestnika aktualnego kwestionariusza należytej staranności bankowości korespondencyjnej (CBDDQ, wzór opublikowany przez Grupę Wolfsberg). Kwestionariusz należytej staranności bankowości korespondencyjnej będzie aktualizowany przez uczestników w cyklu rocznym;
  • doprecyzowania niektórych kwestii szczegółowych, między innymi:
    • nadwyżek wniesionych przez uczestnika rozliczającego tytułem danego depozytu zabezpieczającego na właściwy rachunek prowadzony na rzecz KDPW_CCP S.A. ponad wymaganą wysokość depozytu zabezpieczającego, które stanowią również zabezpieczenie finansowe wniesione tytułem tego depozytu;
    • zawieszenia uczestnictwa w systemie rozliczeń również w przypadku rozpoznania przez KDPW_CCP S.A. ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związanego z podejmowanymi przez uczestnika stosunkami gospodarczymi, w szczególności w związku z informacją o zastosowaniu wobec niego środków ograniczających zgodnie z właściwymi przepisami prawa, informacją o wszczęciu postępowania w związku ze świadczeniem usług finansowych, na podstawie którego mogą zostać wobec niego zastosowane sankcje administracyjne za naruszenie przepisów prawa obowiązujących uczestnika, lub informacją o wydaniu wobec niego decyzji w sprawie zastosowania tych sankcji administracyjnych;
    • uczestnika naruszającego, który spowodował zawieszenie rozrachunku transakcji i pozostaje odpowiedzialny za poniesione przez KDPW_CCP S.A. straty, jakie powstały w związku z wycofaniem zlecenia rozrachunku transakcji dotkniętej lub wstrzymaniem realizacji tego zlecenia rozrachunku, jeżeli za działania te nie została określona opłata, o której mowa w Tabeli Opłat, do maksymalnej wysokości stanowiącej równowartość właściwego depozytu zabezpieczającego wymaganego w celu zabezpieczenia rozliczenia takiej transakcji (KDPW_CCP S.A. będzie informował uczestników o kosztach, jakie powstają w związku z zawieszeniem rozrachunku transakcji dotkniętej);
  • przyjęcia zasady, zgodnie z którą w przypadku, jeżeli w regulaminie dokonuje się zmian wprowadzających obowiązek dostarczenia przez uczestników rozliczających lub podmioty ubiegające się o status uczestnika dodatkowych dokumentów, uczestnicy, którzy w dniu wejścia w życie tych zmian posiadają ten status, są również zobowiązani do dostarczenia do KDPW_CCP S.A. tych dokumentów,
  • uregulowania kwestii ewentualnych nadwyżek, jakie mogą powstać po wykonaniu przez KDPW_CCP S.A. wszystkich zobowiązań wobec uczestników,
  • uregulowania, w ramach procesu zakupu na otwartym rynku, przypadku, w którym cena papierów wartościowych będących przedmiotem transakcji odkupu jest niższa od ceny wynikającej z transakcji dotkniętej, której rozrachunek został zawieszony,
  • wprowadzenia innych zmian porządkowych, dostosowawczych i przejściowych.


Jednocześnie Zarząd KDPW_CCP S.A. informuje, że KDPW_CCP S.A. zawiesza świadczenie w systemie rozliczeń OTC usługi rozliczania transakcji sprzedaży oraz transakcji repo i sell/buy-back, zawieranych w obrocie niezorganizowanym (OTC), których przedmiotem są instrumenty dłużne (debt), na warunkach określonych w dotychczasowym Regulaminie rozliczeń transakcji (obrót niezorganizowany).

Usługa rozliczania tych transakcji w systemie rozliczeń OTC pozostawała w dłuższym horyzoncie czasowym nieaktywna, ponieważ uczestnicy nie korzystają z tej oferty, a obecnie wymaga kolejnych dostosowań. Natomiast rozliczenia transakcji sprzedaży oraz transakcji repo i sell/buy-back, których przedmiotem są instrumenty dłużne (debt), są realizowane w ramach usługi oferowanej w innym systemie rozliczeń, który jest organizowany przez KDPW_CCP S.A. na podstawie Regulaminu rozliczeń transakcji (obrót zorganizowany). Uchwała Nr 12/24 Zarządu KDPW_CCP S.A. z dnia 2 lipca 2024 r. w tej sprawie wejdzie w życie z dniem 16 lipca 2024 r. W związku z tym, że Regulamin rozliczeń transakcji (obrót niezorganizowany) wymaga również dostosowania, zawieszenie ww. usługi następuje do czasu wejścia w życie zmian do Regulaminu rozliczeń transakcji (obrót niezorganizowany), dokonanych uchwałą Nr 32/641/24 Rady Nadzorczej KDPW_CCP S.A. z dnia 26 czerwca 2024 r., zaś z dniem wejścia w życie tych zmian KDPW_CCP S.A. definitywnie zaprzestaje świadczenia tej usługi.