Wielostopniowy system gwarantowania rozliczeń
1. Ocena uczestnika
Proces ten rozpoczyna się na etapie składania aplikacji od sprawdzenia, czy uczestnik spełnia kryteria dot. kapitału podstawowego. KDPW_CCP dokonuje regularnej oceny spełniania przez uczestników wymogów kapitałowych oraz norm ostrożnościowych wynikających z przepisów prawa. więcej
2. Depozyty zabezpieczające
Depozyty zabezpieczające służą zabezpieczeniu ryzyka związanego z rozliczeniem transakcji uczestnika, który za ich rozliczenie odpowiada i są wnoszone indywidualnie przez uczestników rozliczających. Depozyty są obliczane zarówno dla transakcji z rynku kasowego, jak i transakcji/pozycji z rynku terminowego.
Rodzaje depozytów zabezpieczających:
- właściwy depozyt zabezpieczający(w tym właściwy depozyt dla pożyczek)
Depozyt pobierany w celu zabezpieczenia ryzyka rynkowego w zakresie transakcji zawartych w obrocie papierami wartościowymi lub w zakresie transakcji zawartych na rynku instrumentów pochodnych, dla których nie nastąpił jeszcze rozrachunek. - wstępny depozyt rozliczeniowy (w tym wstępny depozyt dla pożyczek)
Stanowi on zabezpieczenie w akceptowanych instrumentach finansowych, którego celem jest zabezpieczenie zmian śróddziennej ekspozycji uczestnika z tytułu zawarcia nowych transakcji, zmiany cen, stóp procentowych, kursów walut lub zmiany parametrów ryzyka. Wartość minimalna depozytu zabezpieczającego wynosi 100.000 PLN.
Depozyt zabezpieczający wymagany przez KDPW_CCP obejmuje następujące składowe:
- depozyt zabezpieczający SPAN® - zabezpieczyć stratę, która mogłaby wystąpić w sytuacji konieczności zamknięcia pozycji niewypłacalnego wobec KDPW_CCP uczestnika;
- depozyt zabezpieczający wyrównanie do rynku – zabezpiecza zmianę bieżącej wartości portfela w wyniku oferowanych zmian cen na rynku;
- depozyt zabezpieczający stopę repo – zabezpiecza możliwe straty w sytuacji konieczności zamknięcia portfela przy założeniu niekorzystnych zmian stopy repo;
- depozyt zabezpieczający z tytułu wrong way risk (WWR) – zabezpiecza ryzyko związane z ekspozycjami uczestnika rozliczeniowego i jego klientów w instrumentach własnych, które charakteryzuje wysoki stopień korelacji z ryzykiem kredytowym tego uczestnika;
- depozyt zabezpieczający z tytułu koncentracji i płynności (LCR) – zabezpiecza ryzyko związane z wielkością pozycji uczestnika w danym instrumencie i możliwością jej zamknięcia przez KDPW_CCP na rynku w warunkach obserwowanej płynności danego instrumentu oraz obserwowanego spreadu cenowego BID-ASK.
Informacja o wymaganych depozytach
Informacje o wielkości depozytów wyznaczonych na poszczególne konta przekazywane są w komunikatach:
- colr.adn.001.01 – komunikat z parametrami modelu obliczeń depozytów add-on
- colr.ins.001.02 - instrukcja wniesienia lub zwolnienia zabezpieczenia,
- colr.sts.001.03 - status wniesienia lub zwolnienia zabezpieczenia,
- colr.sts.002.01 - status rejestracji zabezpieczenia klienta,
- colr.sm1.002.03 - raport rejestru zabezpieczeń,
- colr.stm.001.02 - zestawienie zobowiązań lub należności z tytułu płatności naliczanych w ramach systemu rozliczeń instrumentów pochodnych oraz systemu zarządzania ryzyk
- colr.mrg.001.04 - płatności z tytułu depozytów zabezpieczających,
- colr.mrs.001.04 – status limitu transakcyjnego oraz wymaganie depozytowe w podziale na rynek regulowany lub ASO na uczestnika rozliczającego oraz poszczególne konta,
- colr.mrl.001.03 – jednorazowe odpytanie o wymagania depozytowe dla wszystkich kont uczestnika rozliczeniowego bez konieczności ich specyfikacji
Struktury tych komunikatów dostępne są w zakładce Narzędzia IT
3. Fundusze (rozliczeniowy/zabezpieczające)
Fundusz stanowią środki finansowe utrzymywane w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z niewypłacalności największego uczestnika KDPW_CCP lub uczestników drugiego i trzeciego co do wielkości, jeżeli łączna wartość ich ekspozycji na ryzyko jest wyższa. Środki wpłacane przez uczestników do funduszy stanowią współwłasność łączną uczestników. Fundusze są wykorzystywane na pokrycie strat wynikających z konieczności zamknięcia pozycji uczestnika niewypłacalnego w skrajnych warunkach rynkowych.
PODSTAWOWE ZASADY DZIAŁANIA FUNDUSZY
PODSTAWOWE ZASADY DZIAŁANIA FUNDUSZY
- wzajemne gwarantowanie - wpłaty do poszczególnych funduszy wnoszone są solidarnie przez uczestników rozliczających;
- zabezpieczają ryzyko niewykonania zobowiązania w skrajnych warunkach rynkowych przez uczestnika rozliczającego o największej ekspozycji lub drugiego i trzeciego największego uczestnika, jeżeli suma ich ekspozycji jest większa;
- ekspozycja uczestnika rozliczającego wynika z sumy ryzyka niepokrytego obliczonego dla wszystkich jego portfeli, będącego różnicą pomiędzy hipotetyczną stratą na danym portfelu obliczoną na koniec dnia funkcjonowania systemu rozliczeń w oparciu o wartość parametrów skrajnych a wartością właściwego depozytu zabezpieczającego wymaganego od uczestnika rozliczającego;
- wyznaczona wartość funduszu może zostać zwiększona zgodnie z ustalonym parametrem zwiększającym;
- uczestnikiem danego funduszu jest uczestnik rozliczający KDPW_CCP – instytucja wyróżniona poprzez unikalny kod LEI.*
- wpłata uczestnika rozliczającego jest proporcjonalna do średniej wartości ekspozycji danego uczestnika w analizowanym okresie, z uwzględnieniem wpłaty minimalnej;
- pierwsza wpłata wnoszona jest wyłącznie w formie pieniężnej;
- akceptowane przez KDPW_CCP formy wpłaty:
- środki pieniężne (PLN, EUR),
- skarbowe papiery wartościowe,
- dłużne papiery wartościowe w EUR, emitowane przez inne niż RP państwa UE;
- papiery wartościowe zaliczane są do 90% wymaganej wpłaty;
- wpłaty minimalne do funduszy:
- 500 000 PLN - Fundusz rozliczeniowy,
- 100 000 PLN - Fundusz zabezpieczający ASO GPW BondSpot,
- 100 000 PLN - Fundusz zabezpieczający pożyczki na zlecenie;
- wpłaty do funduszy naliczane są w PLN;
- aktualizacja wartości funduszy wykonywana jest codziennie. Każdego dnia rozliczeniowego uczestnik funduszu informowany jest o wpłacie, która jest wymagana w kolejnym dniu.
4. Kapitały własne izby rozliczeniowej, wynoszące 233 mln PLN (ok. 55 mln EUR)
Kapitały własne KDPW_CCP utrzymywane są w celu pokrycia niewypłacalności dwóch największych uczestników rozliczających w skrajnych warunkach rynkowych:
Kolejność uruchamiania środków systemu obrazuje schemat.
KDPW_CCP informuje uczestników o wysokości środków stanowiących zasób celowy, a także o wyniku alokacji tych środków w zakładce Fundusze, zasób celowy i jego alokacja
- zasób celowy I – dedykowana część kapitałów własnych KDPW_CCP, która zostaje użyta po wykorzystaniu wpłat niewypłacalnego uczestnika do funduszy na wypadek niewykonania zobowiązania. Kwota zasobu celowego powinna być co najmniej równa 25% kapitału minimalnego,
- zasób celowy II – dedykowana część kapitałów własnych KDPW_CCP, która zostaje użyta po wykorzystaniu wpłat wniesionych do funduszy na wypadek niewykonania zobowiązania. Kwota zasobu celowego jest równa 25% kapitału minimalnego,
- pozostała część kapitałów własnych KDPW_CCP na pokrycie niewykonania zobowiązań przez co najmniej dwóch uczestników rozliczających, w odniesieniu do których ekspozycje są największe w skrajnych, ale prawdopodobnych warunkach rynkowych.
Kolejność uruchamiania środków systemu obrazuje schemat.
KDPW_CCP informuje uczestników o wysokości środków stanowiących zasób celowy, a także o wyniku alokacji tych środków w zakładce Fundusze, zasób celowy i jego alokacja
5. Pozostałe zasoby
Po wykorzystaniu wszystkich zasobów systemu, włącznie z kapitałami własnymi do 110% ustalonej wysokości wymogu kapitałowego, KDPW_CCP może wezwać uczestników do dokonania wpłat dodatkowych do funduszy w wysokości nieprzekraczającej 100% wysokości wpłat wynikających z ostatniej aktualizacji.